• A. Johan Cruijff
  • B. Ruud Gullit
  • C. Marco van Basten
  • D. Dennis Bergkamp

💡 Hulp nodig?

Deze speler werd bekend in de jaren zestig en zeventig en speelde voor Ajax en Barcelona. Hij staat symbool voor het ‘Totaalvoetbal’ dat Nederland wereldwijd beroemd maakte.

✅ Bekijk het antwoord

Het juiste antwoord is A. Johan Cruijff.

Cruijff won in 1971 de Ballon d’Or als eerste Nederlander ooit. En hij stopte daar niet: hij won ’m nog twee keer, in 1973 en 1974. Dit waren zijn gloriejaren bij Ajax, waar hij als aanvoerder drie Europacups op rij wist te pakken (1971, 1972, 1973).

Ruud Gullit won de prijs later in 1987, en Marco van Basten deed het nog beter met drie Gouden Ballen (1988, 1989, 1992). Dennis Bergkamp? Die werd vaak genoemd en verdiende het eigenlijk ook wel, maar won ’m nooit. Allemaal wereldspelers natuurlijk, maar Cruijff was historisch gezien de eerste.

📚 Meer achtergrondinformatie

De Ballon d’Or wordt sinds 1956 uitgereikt door het Franse voetbalmagazine France Football. Een jury van internationale sportjournalisten stemt elk jaar op de beste voetballer. Wat veel mensen niet weten: tot 1995 mochten alleen Europese spelers meedingen naar de prijs. Daarna werd het opengesteld voor spelers bij Europese clubs, en sinds 2007 kan elke profvoetballer wereldwijd winnen.

Johan Cruijff (1947-2016) was gewoon een fenomeen. Geboren en getogen in Amsterdam, begon hij bij Ajax en groeide daar uit tot… ja, hoe noem je dat? Een voetbalgod? Zijn techniek, zijn tactisch inzicht, zijn creativiteit - alles klopte. Hij was dé belichaming van het Nederlandse ‘Totaalvoetbal’ onder Rinus Michels. Die revolutionaire speelwijze waarbij spelers constant van positie wisselden en het hele veld gebruikten, dat was Cruijff ten voeten uit.

In 1973 maakte hij de overstap naar FC Barcelona. Voor 6 miljoen gulden, wat destijds een absurd bedrag was. Bij Barça werd hij meer dan een voetballer - hij werd een cultureel icoon. De club had veertien jaar lang geen landstitel gewonnen, en daar maakte Cruijff meteen een einde aan. Jaren later kwam hij terug als trainer en legde de basis voor de Barcelona-filosofie die je nu nog steeds ziet.

Het WK van 1974 in Duitsland blijft pijn doen. Cruijff leidde Oranje als aanvoerder naar de finale, maar Nederland verloor van West-Duitsland met 1-2. Toch wordt dat team nog altijd gezien als misschien wel het beste elftal dat nooit wereldkampioen werd. Cruijff maakte tijdens dat toernooi wel geschiedenis met zijn legendarische draai tegen Zweden - de ‘Cruijff-draai’ wordt wereldwijd nog steeds nagebootst door kinderen én profs.

Nederland heeft in totaal zeven Gouden Ballen gewonnen, verdeeld over vier spelers. Na Cruijffs drie kwam Gullit, daarna Van Basten met ook drie stuks, en recent Virgil van Dijk in 2019. Best knap voor een land met maar 17 miljoen inwoners. Het zegt iets over onze voetbalcultuur.

Cruijff’s invloed stopte niet bij z’n actieve carrière. Als trainer en denker inspireerde hij hele generaties. Z’n uitspraken zijn legendarisch geworden: “Je gaat het pas zien als je het doorhebt” en “Elk nadeel heb z’n voordeel” - klassiekers. Het Cruijff Instituut in Amsterdam leidt sporters op in management en marketing en draagt z’n naam met trots.

Even tussendoor: tussen 2010 en 2015 werd de Gouden Bal samengevoegd met de FIFA World Player of the Year tot de FIFA Ballon d’Or. Sinds 2016 zijn het weer twee aparte prijzen. En met Messi (acht keer!) en Ronaldo (vijf keer) die de laatste jaren alles domineerden, worden de prestaties van Nederlandse winnaars alleen maar indrukwekkender. Zij wonnen hun prijzen in een tijdperk met veel meer evenwicht.

Nummer veertien - Cruijff’s rugnummer - blijft speciaal. Bij Ajax, bij Barcelona, overal. Zijn erfenis zie je terug in elk Ajax-duel, in hoe Barcelona voetbalt, en vooral in de harten van miljoenen fans wereldwijd. Hij was niet zomaar een voetballer. Hij veranderde hoe we naar het spel kijken, hoe het gespeeld wordt. Dat doe je niet vaak na.