Hier wordt het verhaal echt interessant. Tot 1911 wist vrijwel niemand buiten de lokale bevolking dat Machu Picchu überhaupt bestond. De Amerikaanse archeoloog Hiram Bingham struikelde er min of meer over tijdens een expeditie - hoewel lokale boeren de ruïnes natuurlijk al kenden. Voor de wetenschappelijke wereld was het alsof iemand zomaar een verloren stad uit een avonturenroman had gevonden. “Machu Picchu” betekent letterlijk “oude berg” in het Quechua, de taal die de Inca’s spraken en die nog steeds wordt gesproken in Peru.

De stad telt meer dan 150 gebouwen - tempels, paleizen, gewone huizen, opslagplaatsen. Maar het meest verbazingwekkende? Die gigantische stenen blokken passen zo perfect op elkaar dat je er geen mes tussen krijgt. Geen mortel, geen cement, niks. Gewoon stenen die zo nauwkeurig zijn uitgehouwen dat ze na al die eeuwen nog steeds stevig staan, zelfs na alle aardbevingen die de regio heeft getroffen. Hoe ze dat voor elkaar kregen zonder moderne gereedschappen blijft wetenschappers verbazen.

In 1983 kwam Machu Picchu op de UNESCO Werelderfgoedlijst te staan. Nog mooier: in 2007 werd het verkozen tot een van de Nieuwe Zeven Wereldwonderen, in gezelschap van bekende namen als de Chinese Muur en de Taj Mahal. Tegenwoordig trekken meer dan anderhalf miljoen toeristen per jaar naar deze mystieke plek. Dat is fantastisch voor de Peruaanse economie, maar het stelt conservators ook voor flinke uitdagingen.

Waarom bouwden de Inca’s Machu Picchu eigenlijk? Daar kunnen archeologen nog steeds over discussiëren. Sommigen denken dat het een zomerverblijf was voor keizer Pachacuti - een soort koninklijk vakantiehuisje, maar dan op 2.430 meter hoogte. Anderen geloven dat het een heilige plek was waar uitgekozen vrouwen en priesters leefden. Wat we wel weten: toen de Spanjaarden in de 16e eeuw Peru binnenvielen, hadden ze geen flauw idee dat Machu Picchu bestond. De Inca’s hadden de stad al verlaten, waarschijnlijk vanwege een pokken-epidemie die zich verspreide nog voordat de Spanjaarden er aankwamen.

De locatie is geen toeval. Machu Picchu ligt op een bergrug tussen twee pieken: Machu Picchu (oude berg) en Huayna Picchu (jonge berg). Vanaf daar kijk je uit over de heilige vallei van de Urubamba-rivier. Voor de Inca’s was die rivier een afspiegeling van de Melkweg - ze zagen verbanden tussen hun aardse architectuur en de sterrenhemel die we nauwelijks meer kunnen bevatten.

Wil je Machu Picchu bezoeken? Dan heb je verschillende opties. De hardcore variant is de Inca Trail: vier dagen door adembenemende berglandschappen trekken. Als je minder tijd hebt (of minder blaren wilt), kun je de trein pakken vanuit Cusco naar het dorpje Aguas Calientes, en vandaar een bus naar boven. Let op: de Peruaanse overheid heeft strikte limieten ingesteld voor het aantal dagelijkse bezoekers. Dat is jammer als je net te laat bent, maar noodzakelijk om deze plek te beschermen voor volgende generaties.

De Chileense dichter Pablo Neruda, die de Nobelprijs voor literatuur won, schreef ooit over Machu Picchu: “Moeder van steen, schuim van condors. Hoge rif van de menselijke dageraad.” Poëtisch gezwets? Misschien. Maar wie Machu Picchu zelf heeft gezien, begrijpt precies wat hij bedoelde. Er hangt gewoon iets magisch over die plek.